COVID-19 Salgını: Uçakların Yolcu Kabininde Kargo Taşınmasına İlişkin Genelge Revizyonu

Türkiye'de COVID-19'a karşı alınan önlemler kapsamında Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ("SHGM") tarafından uçakların yolcu kabininde kargo taşınmasına ilişkin UOD-2020/2G Genelgesi'nin ("Genelge") 2. revizyonu 29 Nisan 2020 tarihinde yayımlandı. Genelgenin amacı, tıbbi malzemelerin uluslararası alanda taşınmasını sağlamak ve kargo taşımacılığına ilişkin olarak Türkiye pazarını korumaktır. Böylece, Genelge'de belirtilen gerekliliklerin yerine getirilmesi kaydıyla, kargo taşımacılığı operasyonlarının SHGM'nin onayı olmaksızın gerçekleştirilmesine izin verilmektedir. Buna göre, SHY-6A Yönetmeliği kapsamında yolcu taşımacılığı yapan hava yolu işletmeleri için gereklilikler ve yolcu kabinlerinde kargo taşımacılığı için gereklilikler yeni Genelge'de belirlendi. Burada yeni revizyonlar sırasıyla aşağıdaki şekilde verilecektir;

Risk Analizi: Genelge, hava yolu işletmeleri için aşağıdaki şartnameler uyarınca risk analizi yapma ve hava yolu işletmesinin yönetim sistemi içinde yukarıda belirtilenlerin uyumluluğunu izleme gereklilikleri getirmektedir:

- Hava operatörünün kargo taşımacılığı konusundaki bilgi ve deneyimi,

- Gizli tehlikeli maddelerin yanlış veya eksik beyanı,

- Kargo sızıntısı veya dökülmesi,

- Sabitlenmemiş veya yanlış yüklenmiş kargo,

- Yanlış yükleme ve boşaltma sırası,

- Operasyonel ağırlık ve denge limiti aşımı,

- Yer personelinin kargoyu hazırlama ve yükleme yeterliliği,

- Yanlış paketleme,

- Kullanılıyorsa, Kargo Koltuk Torbası (CSB) kullanım hataları.

Kargo Taşımacılığı Kuralları:  Genelgenin 5. maddesi uyarınca, Li-Ion bataryalı cihazlar (bilgisayar, tablet, cep telefonu vb.) gibi tehlikeli maddelerin taşınmasına yasak getirilerek uçuş emniyetinin sağlanmasına yönelik yeni revizyonlar eklenmiş, kargo ağırlık limitleri ve taşıma kuralları belirlenmiştir.

- Kargo ağırlığı, uçak zemininin veya koltukların yapısal yükleme sınırlarını aşamaz; koltuk başına 22,5 kg (50 lbs), üçlü koltuk başına 50 kg (110 lbs) tek kargo ve koltuk altı başına 9 kg (20 lbs).

- Koltuk altının kargonun hareket etmesini önleyecek şekilde tasarlanmış olması ve yükü sabitlemek için kullanılan malzemelerin uçuş sırasında koltuk altı kargonun gözle kontrol edilmesini engellememesi koşuluyla kargo koltuk altında taşınabilir. Ayrıca, koltuklara yüklenen kargoların yukarı, öne ve yanlara hareket etmeleri engellenerek uygun şekilde emniyete alınmalıdır. Bu amaçla kullanılacak aletler, ana koltuk yapısını bozmayacak şekilde doğrudan kabin tabanı koltuk raylarına takılmalıdır. Ayrıca montaj esnasında (E) TSO belgeli fileler kullanılarak kargonun zemine sabitlenmesi yapılabilir. Acil iniş sırasında, uçuş esnasında veya yerde kargonun ağırlığı nedeniyle bu ağlarda oluşabilecek herhangi bir deformasyon, kabin içindeki diğer nesnelerle temas açısından gözden geçirilmeli ve ağların acil tahliye yollarını veya acil durum ekipmanlarına erişimi engellemediği kanıtlanmalıdır.

- Sorumlu kaptan pilot, kargo manifestosu veya Kaptana Özel Yük Bildirimi (NOTOC) veya ilgili diğer belgeler kullanılarak tüm kargo içeriği hakkında bilgilendirilmelidir. Ayrıca, Genelge'nin 13. maddesi kapsamında uçuş öncesi, uçuş sırası ve iniş öncesi operasyon prosedürlerine ilişkin kontroller yetkili personel ve kabin ekibi üyeleri tarafından yapılmalı, yerine getirilmeli ve sorumlu kaptan pilot ile paylaşılarak kayıt altına alınmalıdır.

Operasyonel Prosedürler: Genelge'nin 9. maddesi uyarınca, hava işletmecisi tarafından yer ve kargo personeli ile uçuş ve kabin ekipleri için acil durumlarda (özellikle yangınla mücadele) uyulması gereken kuralları ve yapılması gerekenleri belirleyen dokümanlar ve kontrol listeleri hazırlanmalı ve ilgili el kitaplarında geçici revizyonlar olarak tanımlanarak el kitabı sistemine girilmelidir. Söz konusu dokümanlar veya kontrol listeleri, uçuş öncesinde, uçuş sırasında ve iniş öncesinde kargonun uygun şekilde yüklenmesi, konumlandırılması ve sabitlenmesine ilişkin detayları içermelidir.

Ekipman: Genelge'nin 10. maddesi uyarınca, kargo taşınan kabin alanlarında bulunan ilave oksijen sistemleri (taşınabilir oksijen tüpleri ve koruyucu solunum ekipmanları dahil) ve taşınabilir cihazların (acil durum yer belirleme vericisi dahil, lityum piller gibi uçak yolcuları için gerekli olmayan) herhangi bir açıklık bırakılmadan Yolcu Hizmet Birimi'nden çıkarılması veya devre dışı bırakılması gerekmektedir.

Ayrıca, her kabin ekibi üyesi için taşınabilir oksijen ekipmanı sağlanmalıdır. Bu ekipman uçuş kontrolleri sırasında kabin ekibi tarafından taşınmalı ve uygun koruyucu kıyafetler (örn. yangın eldivenleri vb.) ekip üyesi istasyonlarının yanında saklanmalıdır. Yolcu konfigürasyonunda kullanılan standart güvenlik ve acil durum ekipmanları uçakta bulundurulmalıdır. İlave acil durum ekipmanı ihtiyacı, taşınacak kargo (örneğin tahmini yangın sınıfı), mevcut ekipman ve operasyon türü dikkate alınarak değerlendirilmeli ve yerleri belirlenmelidir. Ve son olarak havalandırma ve basınçlandırma sistemleri, kabinde taşınan yükün niteliği, kabin ekibinin sayısı ve dağılımı ile bu sistemlerin işlevselliğini gerektiren acil durum prosedürleri dikkate alınarak ayarlanmalıdır.

Kabin Ekibi Sorumlulukları: Genelge'nin 12. maddesi uyarınca, uçuştan önce veya gerçekleştirilecek diğer uçuş serilerinden önce, sorumlu kaptan pilot tarafından kabin ekibine operasyon tipine yönelik bir uçuş öncesi brifingi ve aktif olmayan ekipman ve anormal durumlar da dahil olmak üzere uçuş için gerekli ek bilgiler verilmelidir. Kabin ekibi, kabinde duman veya yangın çıkması durumunda kokpite duman girme olasılığının azaltılmasına ilişkin Hızlı Referans El Kitabında yer alan ilgili prosedürlere aşina olmalıdır. Genelgenin 5. Maddesi kapsamında iniş öncesi ve kapı kapatıldıktan sonra sorumlu kaptan pilot tarafından talep edildiğinde kargonun uygun şekilde emniyete alındığından emin olmak için kabin ekibi tarafından en fazla 30 dakika aralıklarla gerekli kontroller yapılmalıdır.

Raporlama: Genelge kapsamında yürütülen çalışmalara ilişkin durum raporları aylık olarak uodops@shgm.gov.tr e-posta adresine Genelge kapsamındaki yükümlülüğün yerine getirildiğini gösterir şekilde gönderilecektir.

 

Deniz Çelikkaya & Ezgi Aysima Kır