EN 
TR 
ABD Başkanı Joe Biden tarafından, daha önce yayımlanan Başkanlık Emirleri ile ilan edilen ulusal acil durumun kapsamını genişleten, 21 Şubat 2022 tarihli bir Başkanlık Emri (“Başkanlık Emri”) yayımlanmıştır. Başkanlık Emri ile Biden, Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’nın sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti (“DNR”) veya Luhansk Halk Cumhuriyeti (“LNR”) bölgelerini tanıyor gibi görünmesinin, Rusya’nın Minsk anlaşmaları kapsamındaki taahhütleriyle çeliştiğini ve dahası barışı tehdit ettiğini belirterek, Ukrayna’nın istikrarı, egemenliği ve toprak bütünlüğü ve dolayısıyla Amerika Birleşik Devletleri (“ABD”) ‘nin ulusal güvenliği ve dış politikası için olağandışı ve olağanüstü bir tehdit oluşturduğunu açıklamıştır.
Ukrayna’nın sözde DNR veya LNR bölgelerine veya Dışişleri ve Hazine Bakanı ile istişare halinde belirlenebilecek diğer Ukrayna bölgelerine (topluca “Kapsanan Bölgeler”) nerede bulunursa bulunsun bir ABD kişisi tarafından yeni yatırım yapılması yasaklanmıştır.
Başkanlık Emri’ne göre;
Kapsanan Bölgelerden herhangi bir mal, hizmet veya teknolojinin doğrudan veya dolaylı olarak ABD’ye ithalatı ve herhangi bir malın, hizmetin veya teknolojinin ABD’den veya nerede bulunursa bulunsun bir ABD kişisi tarafından doğrudan veya dolaylı olarak Kapsanan Bölgelere ihracı, yeniden ihracatı, satışı veya tedariki yasaklanmıştır.
Ek olarak, ABD’li bir kişi tarafından, nerede olursa olsun, yabancı bir kişi tarafından yapılan bir işlemin, söz konusu yabancı kişi tarafından yapılan işlemin, ABD’li bir kişi tarafından veya Amerika Birleşik Devletleri içinde gerçekleştirilmesi halinde yasaklanacağı durumlarda onaylanması, finanse edilmesi, kolaylaştırılması veya garanti edilmesi yasaktır.
İşbu yasaklar, tüzükler veya 21 Şubat 2022 tarihli bu Başkanlık Emri uyarınca çıkarılabilecek yönetmelikler, emirler, direktifler veya lisanslarda belirtilenler dışında ve bu Başkanlık Emri’nin yayımlanma tarihinden önce yapılmış herhangi bir sözleşmeye, lisans veya izin verilmiş olmasına bakılmaksızın geçerlidir.
Halihazırda ABD’de bulunan, bundan sonra ABD’ye giren veya bundan sonra herhangi bir ABD’li kişinin (herhangi bir yabancı şube dahil) mülkiyetinde veya kontrolünde olan tüm mülkiyet konusu haklar Hazine Bakanı tarafından Dışişleri Bakanı ile istişare halinde belirlenen kişiler bloke edilir ve devredilemez, ödenemez, ihraç edilemez, geri alınamaz veya başka bir şekilde işlem yapılamaz hale gelmiştir.
Dışişleri Bakanı ile istişare halinde Hazine Bakanı tarafından belirlenen herhangi bir kişiden kasıt ise şu şekilde belirtilmiştir: (I) Kapsanan Bölgelerde bu Başkanlık Emri’nin yayım tarihinden itibaren faaliyet gösteren veya işleten kişiler, (ii) Kapsanan Bölgelerde faaliyet gösteren bir kuruluşun lideri, yetkilisi, üst düzey yöneticisi veya yönetim kurulu üyesi olan veya bu emrin tarihinden itibaren olan kişiler, (iii) Doğrudan veya dolaylı olarak, bu Başkanlık Emri uyarınca mülkiyeti ve mülkiyetteki menfaatleri bloke edilen herhangi bir kişi tarafından sahip olunan veya kontrol edilen veya onlar adına veya adına hareket etmiş veya hareket ediyormuş gibi görünenler, (iv) Başkanlık Emri uyarınca mülkiyeti ve mülk üzerindeki çıkarları bloke edilen herhangi bir kişiye maddi yardımda bulunan, sponsorluk yapan veya mali, maddi veya teknolojik destek veya mal veya hizmet sağlayanlar.
Bahsi geçen yasaklar, Başkanlık Emri uyarınca mülkiyeti ve mülkiyetteki çıkarları bloke edilen herhangi bir kişi tarafından, bu kişiye veya onların yararına herhangi bir fon, mal veya hizmet katkısında bulunulması veya sağlanmasını ve böyle bir kişiden herhangi bir katkı veya fon, mal veya hizmet sağlanmasını içerir ancak bunlarla sınırlı değildir.
Yukarıda belirtilen tüm bu yasaklardan kaçınan veya önleyen, kaçınma veya önleme amacı taşıyan, ihlale neden olan veya ihlal girişiminde bulunan her türlü işlem ve belirtilen yasaklardan herhangi birini ihlal etmek için oluşturulan her türlü komplo da Başkanlık Emri uyarınca yasaklanmıştır.
Bununla birlikte, Başkanlık Emri’nde belirtilen yasakların hiçbirinin, Federal Hükümetin resmi işlerinin, çalışanlar, hibe alanlar veya yüklenicileri tarafından yürütülmesine yönelik işlemleri kapsamayacağı düzenlenmiştir.
Genel Lisanslar
ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (“OFAC”) tarafından bu Başkanlık Emri ile bağlantılı olarak 6 adet genel lisans yayımlanmıştır. Bunlardan ilki, 17 sayılı Genel Lisans, Ukrayna’nın sözde DNR veya LHR bölgelerini içeren işlemlerin sonlandırılmasına izin vermektedir. Ancak bu genel lisans, ayrıca yetkilendirilmediği sürece, 21 Şubat 2022 tarihli Başkanlık Emri uyarınca bloke edilen herhangi bir kişiyi içeren herhangi bir işlemi kapsamayacaktır.
OFAC tarafından yayımlanan 18 sayılı Genel Lisans uyarınca, Başkanlık Emri ile yasaklanan ve olağan olarak tarımsal ürünlerin, ilaçların, tıbbi cihazların, tıbbi cihazlar için yedek parça ve bileşenlerin veya tıbbi cihazlar için yazılım güncellemelerinin Ukrayna’nın DNR veya LNR bölgelerine veya Kapsanan Bölgelere veya üçüncü ülkelerde satın alan kişilere ihracatı veya yeniden ihracatı, özellikle Kapsanan Bölgelere yeniden satışına ve Kapsanan Bölgelerde COVID-19 ile ilgili araştırma veya klinik çalışmalar dahil olmak üzere COVID-19’un önlenmesi, teşhisi veya tedavisi için gerekli olan tüm işlemlere izin verilmiştir.
19 sayılı Genel Lisans uyarınca, Başkanlık Emri ile yasaklanan ve Ukrayna’nın DNR veya LNR bölgelerini veya Kapsanan Bölgeleri içeren, normalde sorun olan ancak telekomünikasyonun sağlanması veya iletilmesi için gerekli olan tüm işlemlere izin verilmektedir. Ayrıca, Başkanlık Emri ile yasaklanmış olan ve Kapsanan Bölgeleri içeren, posta ve paketlerin alınması veya iletilmesi için olağan olarak meydana gelen ve gerekli olan tüm adi taşıyıcıların işlemlerine izin verilmektedir. Ne var ki, operator Başkanlık Emri uyarınca bloke edilen kişilerdense, ayrıca yetkilendirilmediği sürece bu işlemi yapamayacaktır.
20 sayılı Genel Lisans ile, aşağıdaki kuruluşların resmi işlerinin, çalışanlar, hibe alanlar veya bunların yüklenicileri tarafından yürütülmesine yönelik olarak Başkanlık Emri ile yasaklanan tüm işlemlere izin verilmektedir:
– Programları, fonları ve diğer kuruluşları ve organları ile uzman kuruluşları ve ilgili kuruluşları dahil olmak üzere Birleşmiş Milletler
-Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözümü Merkezi (‘ICSID’) ve Çok Taraflı Yatırım Garanti Ajansı (‘MIGA’)
-Afrika Kalkınma Bankası Grubu, Asya Kalkınma Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ve Amerikalılar Arası Kalkınma Bankası Grubu (‘IDB Grubu’) ve bunlardan herhangi biri tarafından yönetilen veya kurulan herhangi bir fon kuruluşu
– Uluslararası Kızılhaç Komitesi ve Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu
– Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı
21 sayılı Genel Lisans ile, Başkanlık Emri uyarınca yasaklanan ve ticari olmayan, kişisel havalelerin Ukrayna’nın DNR veya LNR bölgelerine veya Kapsanan Bölgelere veya bu bölgelere veya bu bölgelerden transfer edilmesi için olağan ve gerekli olan tüm işlemlerin, Başkanlık Emri uyarınca bloke edilen herhangi bir kişi tarafından, bu kişiye veya aracılığıyla yapılmaması koşuluyla, Kapsanan Bölgelerde normal olarak ikamet eden bir kişi veya adına yapılmasına izin verilmiştir.
Bununla birlikte transfer eden kurumlar, transfer eden kurumun yukarıdaki şartları sağlamadığını bilmemesi veya bilmesi için sebebinin olmaması şartıyla, bu genel lisansın şartlarına uygunluk açısından bir fon transferini gerçekleştiren kişiye itibar edebilecektir.
Ayrıca, Başkanlık Emri uyarınca bloke edilen bir kişi dışında, yine Başkanlık Emri’nde yasaklanmış olan ve Kapsanan Bölgelerde normal olarak ikamet eden bir bireyin hesabını sürdürmek, işletmek veya kapatmak için olağan ve gerekli olan tüm işlemlere, hesap aracılığıyla işlenen işlemlerin kişisel nitelikte olması ve bir işletmenin desteklenmesi veya işletilmesi dahil olmak üzere bir işletmenin yararına olmaması şartıyla ve bu genel lisansın yukarıdaki paragrafı tarafından yetkilendirilmedikçe, Kapsanan Bölgelere doğrudan veya dolaylı olarak veya Kapsanan Bölgelerde normal olarak ikamet eden kişilerin yararına transferleri içermeyen işlemlere izin verilecektir.
OFAC tarafından yayımlanan son belge olan 22 sayılı Genel Lisans kapsamında, Başkanlık Emri uyarınca yasaklanan ve ABD’den veya nerede bulunursa bulunsun ABD’li kişiler tarafından doğrudan veya dolaylı olarak Ukrayna’nın DNR veya LNR bölgeleri olarak adlandırılan bölgelerdeki veya Kapsanan Bölgelerdeki kişilere ihracat veya yeniden ihracat için gerekli olan anlık mesajlaşma, sohbet ve e-posta, sosyal ağ oluşturma, fotoğraf ve film paylaşımı, web’de gezinme ve blog oluşturma gibi internet üzerinden kişisel iletişim alışverişi ile ilgili hizmetlere izin verilmiştir.
Bununla birlikte, Başkanlık Emri tarafından yasaklanan, normalde doğrudan veya dolaylı olarak Birleşik Devletler’den veya nerede bulunursa bulunsun ABD’li kişiler tarafından Kapsanan Bölgelerdeki kişilere ihracat veya yeniden ihracat için gerekli olan, yazılımların İhracat Yönetim Düzenlemeleri kapsamında EAR99 olarak belirtilmesi ve ABD Ticaret Bakanlığı tarafından İhracat Kontrol Sınıflandırma Numarası altında toplu pazar yazılımı olarak sınıflandırılması veya EAR’a tabi olmayan yazılım olması durumunda, herhangi bir çok taraflı ihracat kontrol rejimi kapsamında listelenmemiş olması şartıyla üst paragrafta tanımlanan hizmetlerin yetkilendirilmesi için gerekli olan yazılımlara yönelik işlemlere izin verilmiştir.
Ancak, diğer genel lisanslarda olduğu gibi 22 sayılı Genel Lisans da Başkanlık Emri uyarınca hizmetlerin veya yazılımların, bu tür hizmetlerin veya yazılımların mülkiyeti ve mülkiyetteki çıkarları engellenmiş herhangi bir kişiye yönelik olduğunu bilmek veya bilmek için sebep olması durumunda hizmetlerin veya yazılımın doğrudan veya dolaylı olarak ihracına veya yeniden ihraç edilmesine izin vermemektedir.
Şafak Herdem, Esra Temur
