ABD Yaptırımları: İthalat, İhracat ve Yeni Yatırımların Yasaklanmasına İlişkin Başkanlık Emri ve Rusya ve Ukrayna ile İlgili Yeni Genel Lisanslar

Biden Yönetimi tarafından, 11 Mart 2022 tarihinde, Rusya Federasyonu’nun Devam Eden Saldırgan Tutumuna İlişkin Bazı İthalat, İhracat ve Yeni Yatırımların Yasaklanması Hakkında Başkanlık Emri (“Başkanlık Emri”) yayımlanmıştır.

Bu Başkanlık Emri ile, Rusya Federasyonu’nun, 15 Nisan 2021 tarihli 14024 sayılı Başkanlık Emri ilan edilen, 20 Ağustos 2021 tarihli 14039 sayılı Başkanlık Emri ile ek adımlar atılan ve 8 Mart 2022 tarihli 14066 sayılı Başkanlık Emri ile kapsamı genişletilen ulusal acil duruma ilişkin ek düzenlemeler yapılmıştır.

Başkanlık Emri kapsamında Rusya Federasyonu menşeili balık, deniz ürünleri ve bunların müstahzarları; alkollü içecekler; endüstriyel olmayan elmaslar; ve Dışişleri Bakanı ve Ticaret Bakanı ile istişare halinde Hazine Bakanı tarafından belirlenebilecek Rusya Federasyonu menşeili diğer ürünlerin ABD’ye ithalatı ve nerede bulunursa bulunsun, ABD’li bir kişi tarafından Rusya Federasyonu ekonomisinin herhangi bir sektörüne, Dışişleri Bakanı ile istişare halinde Hazine Sekreteri tarafından belirlenebilecek yeni yatırımlar yasaklanmıştır.

Bununla birlikte, lüks mallar ve Dışişleri Bakanı ve Hazine Bakanı ile istişare halinde Ticaret Bakanı tarafından belirlenebilecek diğer tüm ürünlerin doğrudan veya dolaylı olarak Amerika Birleşik Devletleri’nden veya nerede bulunursa bulunsun ABD’li bir kişi tarafından Rusya Federasyonu’a ihracatı, yeniden ihracatı, satışı veya tedarik edilmesi ile birlikte ABD doları cinsinden banknotların doğrudan veya dolaylı olarak Amerika Birleşik Devletleri’nden veya nerede bulunursa bulunsun ABD’li bir kişi tarafından Rusya Federasyonu Hükümetine veya Rusya Federasyonu’nda yerleşik herhangi bir kişiye ihracı, yeniden ihracatı, satışı veya tedariki yasaklanmıştır.

Ek olarak, nerede bulunursa bulunsun ABD’li bir kişi tarafından, yabancı bir kişi tarafından yapılan bir işlemin, söz konusu yabancı kişi tarafından yapılan işlemin, ABD’li bir kişi tarafından veya Amerika Birleşik Devletleri içinde gerçekleştirilmesi halinde yasaklanacağı durumlarda onaylanması, finanse edilmesi, kolaylaştırılması veya garanti edilmesi yasaklanmıştır.

İşbu yasaklar, tüzükler veya Başkanlık Emri uyarınca ya da Ticaret Bakanlığı tarafından uygulanan ihracat kontrol otoriteleri uyarınca çıkarılabilecek yönetmelikler, emirler, direktifler veya lisanslar dışında ve bu Başkanlık Emri’nin yayımlanma tarihinden önce yapılmış herhangi bir sözleşmeye, lisans veya izin verilmiş olmasına bakılmaksızın geçerlidir.

Yukarıda belirtilen tüm bu yasaklardan kaçınan veya önleyen, kaçınma veya önleme amacı taşıyan, ihlale neden olan veya ihlal girişiminde bulunan her türlü işlem ve belirtilen yasaklardan herhangi birini ihlal etmek için oluşturulan her türlü komplo da Başkanlık Emri uyarınca yasaklanmıştır.

Bununla birlikte, Başkanlık Emri’nde belirtilen yasakların hiçbirinin, Federal Hükümetin veya uzman kurumları, programları, fonları ve ilgili kuruluşları dahil olmak üzere Birleşmiş Milletlerin resmi işlerinin, çalışanlar, hibe alanlar veya yüklenicileri tarafından yürütülmesine yönelik işlemleri kapsamayacağı düzenlenmiştir.

17 Sayılı Genel Lisans

Aynı zamanda, ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (“OFAC”) tarafından bu Başkanlık Emri ile bağlantılı olarak Rusya ile ilgili 17 Sayılı Genel Lisans yayımlanmıştır. 

Başkanlık Emri ile yasaklanan ve 11 Mart 2022’den önce yapılan taahhütnameler veya yazılı sözleşmeler uyarınca yapılan, Rusya Federasyonu balık, deniz ürünleri ve bunların müstahzarları, alkollü içecekler ve endüstriyel olmayan elmasların ABD’ye ithalatı için olağan ve gerekli olan tüm işlemlere 25 Mart 2022, doğu yaz saati ile 12:01’e kadar izin verilmiştir.

Bu izinlerin istisnası olarak 17 sayılı Genel Lisans, ayrıca yetkilendirilmediği sürece, Rusya’nın Zararlı Yabancı Faaliyetleri Yaptırım Yönetmeliği 31 CFR bölüm 587 (“RuHSR”) uyarınca bloke edilen herhangi bir kişiyi içeren işlemler de dahil olmak üzere RuHSR tarafından başka şekilde bloke edilen işlemleri de kapsamayacaktır.

18 Sayılı Genel Lisans

Ayrıca, OFAC tarafından bu Başkanlık Emri ile bağlantılı olarak Rusya ile ilgili 18 Sayılı Genel Lisans yayımlanmıştır. 

Başkanlık Emri ile yasaklanan ve ABD doları cinsinden banknotların ticari olmayan, kişisel havalelerinin ABD’den veya nerede olursa olsun ABD’li bir kişiden Rusya Federasyonu’nda yerleşik bir kişiye veya Rusya Federasyonu’nda yerleşik bir ABD vatandaşına transferi için olağan ve gerekli olan tüm işlemlere izin verilmiştir.

İşbu ticari olmayan, kişisel havaleler, bir kuruluşa veya bir kuruluş yararına hayır amaçlı bağışları veya bir aile şirketi de dahil olmak üzere bir işi desteklemek veya işletmek için yapılan fon transferlerini içermemektedir. Bununla birlikte, transfer eden kurumlar, para transferinin yukarıdaki şartları sağlayıp sağlamadığını bilmemesi veya bilmesi için nedeninin olmaması şartıyla, bu şartlara uygunluk açısından fon transferini gerçekleştiren kişiye güvenebilecektir.

Bu izinlerin istisnası olarak 18 sayılı Genel Lisans, ayrıca yetkilendirilmediği sürece, RuHSR uyarınca bloke edilen herhangi bir kişiyi içeren işlemler de dahil olmak üzere RuHSR tarafından başka şekilde bloke edilen işlemleri de kapsamayacaktır.

19 Sayılı Genel Lisans

Ek olarak, OFAC tarafından bu Başkanlık Emri ile bağlantılı olarak Rusya ile ilgili 19 Sayılı Genel Lisans yayımlanmıştır. 

Başkanlık Emri ile getirilen ABD doları cinsinden banknotların doğrudan veya dolaylı olarak Amerika Birleşik Devletleri’nden veya nerede bulunursa bulunsun ABD’li bir kişi tarafından Rusya Federasyonu Hükümetine veya Rusya Federasyonu’nda yerleşik herhangi bir kişiye ihracı, yeniden ihracatı, satışı veya tedariki yasağı kapsamındaki tüm işlemlere Rusya Federasyonu’nda yerleşik ABD’li kişilerin barınma masraflarının ödenmesi, kişisel kullanım için mal veya hizmet satın alınması, vergi veya ücretlerin ödenmesi ve izin, lisans veya kamu hizmeti hizmetlerinin satın alınması veya alınması dahil olmak üzere Rusya Federasyonu içindeki kişisel bakımları için gerekli ve olağan olması halinde izin verilmiştir.

Bu izinlerin istisnası olarak 19 sayılı Genel Lisans, ayrıca yetkilendirilmediği sürece, RuHSR uyarınca bloke edilen herhangi bir kişiyi içeren işlemler de dahil olmak üzere RuHSR tarafından başka şekilde bloke edilen işlemleri de kapsamayacaktır.

23 Sayılı Genel Lisans

Son olarak, OFAC tarafından Rusya’nın Ukrayna’nın Egemenliğini ve Toprak Bütünlüğünü Bozmaya Yönelik Devam Eden Çabalarına İlişkin Bazı Kişilerin Mülkiyetini Engelleyen ve Belirli İşlemleri Yasaklayan 21 Şubat 2022 tarihli 14065 sayılı Başkanlık Emri (“14065 sayılı Başkanlık Emri”) ile bağlantılı olarak Ukrayna ile ilgili 23 Sayılı Genel Lisans yayımlanmıştır. 

23 Sayılı Genel Lisans ile, 14065 sayılı Başkanlık Emri kapsamında yasaklanan, fonların işlenmesi ve transferi, vergilerin, ücretlerin ve ithalat vergilerinin ödenmesi ve izinlerin, lisansların veya kamu hizmet hizmetlerinin satın alınması veya alınması dahil olmak üzere, aşağıda tanımlanan sivil toplum kuruluşları faaliyetleri için olağan ve gerekli olan tüm işlemlere izin verilmiştir.

Atıfta bulunulan faaliyetler aşağıdaki gibidir:

– Ukrayna’nın Donetsk Halk Cumhuriyeti veya Luhansk Halk Cumhuriyeti olarak adlandırılan bölgelerinde veya Ukrayna’nın Hazine Bakanı tarafından Dışişleri Bakanı ile istişare halinde belirlenebilecek diğer bölgelerinde (topluca, “Kapsanan Bölgeler”) kuraklık ve selden kurtulma, gıda, beslenme ve ilaç dağıtımı, sağlık hizmetlerinin sağlanması, engelli bireyler ve yaşlılar da dahil olmak üzere savunmasız veya yerinden edilmiş nüfus için yardım ve çevre programları da dahil olmak üzere temel insani ihtiyaçların karşılanmasına yönelik insani projeleri destekleme faaliyetleri

– Hukukun üstünlüğü, vatandaş katılımı, hükümetin hesap verebilirliği ve şeffaflığı, insan hakları ve temel özgürlükler, bilgiye erişim ve sivil toplum geliştirme projelerini desteklemeye yönelik faaliyetler de dahil olmak üzere, Kapsanan Bölgeler’de demokrasi inşasını destekleyen faaliyetler

– Okuma yazma bilmemeyle mücadele, eğitime erişimin artırılması, uluslararası değişimler ve eğitim reform projelerine yardım dahil olmak üzere Kapsanan Bölgeler’deki eğitimi destekleyecek faaliyetler

– Sağlık, gıda güvenliği, su ve sanitasyonla ilgili olanlar da dahil olmak üzere, Kapsanan Bölgeler’deki insanlara doğrudan fayda sağlayan, ticari olmayan kalkınma projelerini destekleme faaliyetleri

– Tehdit altındaki veya nesli tükenmekte olan türlerin korunması ve korunması, doğal kaynakların sorumlu ve şeffaf yönetimi ve kirliliğin veya diğer çevresel zararların iyileştirilmesi dahil olmak üzere, Kapsanan Bölgeler’deki çevresel ve doğal kaynakların korunmasını destekleyen faaliyetler

Ancak bu genel lisans, ayrıca yetkilendirilmediği sürece, 14065 sayılı Başkanlık Emri uyarınca bloke edilen herhangi bir kişiyi içeren herhangi bir işlemi kapsamayacaktır.

Şafak Herdem, Esra Temur